Αντιληπτικές Ικανότητες Διαιτητών Ποδοσφαίρου που αγωνίζονται σε διάφορες κατηγορίες του Ελληνικού Εθνικού Πρωταθλήματος

Αντιληπτικές Ικανότητες Διαιτητών Ποδοσφαίρου που αγωνίζονται σε διάφορες κατηγορίες του Ελληνικού Εθνικού Πρωταθλήματος

 

Ζαχαριάδης Πραξιτέλης¹

Καραϊωσήφ Αλέξανδρος¹

Χατζητάκη Βασιλεία²

¹Καθηγητής Φ.Α. – Διαιτητής Ποδοσφαίρου

² Αν. Καθηγήτρια Κινητικής Μάθησης - Τ.Ε.Φ.Α.Α. Α.Π.Θ.

Εισαγωγή

   Η απόδοση των Διαιτητών Ποδοσφαίρου παραδοσιακά σχετίζεται με τα χαρακτηριστικά της φυσικής τους κατάστασης, όπως η αντοχή και η αναερόβια ικανότητα^1,2 ή με την εν γένει δραστηριότητα του διαιτητή κατά τη διάρκεια του αγώνα, όπως αυτό αντικατοπτρίζεται από τη συνολική απόσταση που κάλυψε, τί ποσοστό από αυτή καλύφθηκε με την μέγιστη ταχύτητα ή  με τρέξιμο προς τα πίσω³. Από την άλλη πλευρά, η ικανότητα να ανταποκριθεί σωστά σε ταχέως μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες προϋποθέτει ένα ορισμένο επίπεδο αντίληψης και  γνωστικής ικανότητας που σχετίζεται με την ταχύτητα επεξεργασίας των πληροφοριών και τη λήψη αποφάσεων. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να εξετάσει αν η ικανότητα αντίληψης των Διαιτητών Ποδοσφαίρου επηρεάζεται από επιλεγμένα τεστ αντιληπικο-κινητικών ικανοτήτων δοκιμασμένα σε εργαστηριακές συνθήκες.

Μεθοδολογία

   Δεκατέσσερις (14) Διαιτητές Ποδοσφαίορυ που αγωνίζονταν σε διάφορες κατηγορίες του ελληνικού πρωταθλήματος (Πειραματική Ομάδα - Μ.Ο. Ηλικίας: 27.8 ±5.2 έτη, Μ.Ο. εμπειρίας: 8.07±3.2 έτη) και δεκατέσσερα (14) άτομα περίπου ίδιας ηλικίας (Ομάδα Ελέγχου - Μ.Ο. Ηλικίας: 25.5±4.1 έτη), χωρίς προηγούμενη αθλητική εμπειρία  αξιολογήθηκαν σε μια σειρά αντιληπτικό-κινητικών τέστ (VIENNA TEST SYSTEM⁴) και εξετάστηκε ο απλός χρόνος αντίδρασης  (Simple Reaction Time - SRT), ο χρόνος αντίδρασης των σωστών απαντήσεων (Discrimination Reaction Time - DRT), η ακριβής και η επιλεκτική προσοχή τους (SUPERLAB PRO). Για τον χρόνο αντίδρασης (SRT), ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να πατήσουν ένα πλήκτρο, όσο πιο γρήγορα μπορούσαν, κάθε φορά που παρατηρούσαν κάποια αλλαγή στο οπτικό ερέθισμα που εμφανιζόταν στην εικόνα του υπολογιστή, μπροστά τους. Για τον ακριβή χρόνο αντίδρασης (DRT), οι συμμετέχοντες, έπρεπε να αντιδράσουν μόνο σε ένα συγκεκριμένο συνδυασμό οπτικών ερεθισμάτων. Για το τεστ ακρίβειας, μια σειρά από εφτά τρίγωνα, γυρισμένα προς τα πάνω ή προς τα κάτω παρουσιάζονταν στην οθόνη με τυχαία σειρά. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να πατήσουν το πλήκτρο του υπολογιστή, κάθε φορά που έβλεπαν τρία τρίγωνα που «κοιτούσαν» προς τα κάτω. Για το τεστ επιλεκτικής προσοχής οι συμμετέχοντες έπρεπε να απαντήσουν σε σχετικές ή άσχετες ερωτήσεις σχετικά με φάσεις από ποδοσφαιρικούς αγώνες που εμφανίζονταν στην οθόνη για πολύ λίγο. Οι διαφορές μεταξύ των ομάδων (ΠΟ – ΟΕ) στο Μέσο Όρο (Μ.Ο.) και την Τυπική Απόκλιση (Τ.Α.) στα τεστ χρόνου αντίδρασης υπολογίστηκαν και ο αριθμός των σωστών απαντήσεων στα τεστ προσοχής, αναλύθηκαν χρησιμοποιώντας συγκρίσεις t-tests για ανεξάρτητα δείγματα.  

Αποτελέσματα

    Καμία σημαντική μεταξύ των ομάδων διαφορά δεν παρατηρήθηκε στο SRT και στο DRT. Ωστόσο, η ομάδα των Διαιτητών Ποδοσφαίρου ήταν πιο σωστή με τις απαντήσεις της στα τεστ DRT όπως αυτό επιβεβαιώνεται από τις σημαντικά χαμηλότερες τιμές της Τ.Α. του DRT [p <0,05] σε σύγκριση με την O.E..

Το τεστ ακρίβειας, δεν μας έδειξε σημαντικά στατιστικές διαφορές στην απόδοση των δύο ομάδων, όμως η ομάδα των Διαιτητών, είχε στατιστικά σημαντικό μεγαλύτερο αριθμό σωστών απαντήσεων [p> 0,05] και μικρότερο χρόνο αντίδρασης [p> 0,05] από την Ο.Ε. όταν απαντούσαν στις σχετικές με τις φάσεις από αγώνες ποδοσφαίρου ερωτήσεις, ενώ για τις άσχετες με τις φάσεις ερωτήσεις, δεν υπήρχαν διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων.

Συμπεράσματα                                                                                                            

   

   Η εξέταση των επιλεγμένων αντιληπτικο-κινητικών δεξιοτήτων υπό εργαστηριακές συνθήκες αποκάλυψε ότι οι Διαιτητές Ποδοσφαίρου ήταν καλύτεροι και ταχύτεροι, από άτομα που δεν είχαν σχέση με τον αθλητισμό, στην ικανότητά τους να αντιλαμβάνονται σχετικές πληροφορίες των γεγονότων που σχετίζονται με το ποδόσφαιρο, όταν αυτά εμφανίζονται στην οθόνη ενός υπολογιστή. Από την άλλη πλευρά, δεν ήταν καλύτεροι από τους συμμετέχοντες της Ο.Ε.  στην ταχύτητα ανταπόκρισης όταν εξετάστηκαν σε οπτικά ερεθίσματα που απαιτούσαν ταχύτητα, ακρίβεια και επιλεκτική προσοχή. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η χρήση πιο ρεαλιστικών πρωτόκολλων δοκιμασιών (π.χ. εντός αγωνιστικού χώρου)⁵ που θα εφαρμόζονται υπό συνθήκες στρες και κούρασης κάτι που πιθανόν να είναι και πιο κατάλληλο, χρειάζονται για να διαλευκανθούν οι πιο ειδικές και περίπλοκες αντιληπτικό-κινητικές ικανότητες που απαιτούνται από τους Διαιτητές Ποδοσφαίρου κατά τη διάρκεια τέλεσης του αγώνα.

Βιβλιογραφία

1. Krustrup P, Bangsbo J., 2001. J Sports Sci, 19(11):881-91

2. S. D’ Ottavio, C. Castagna, 2001. J Sports Med Phys Fitness, 41:27-32

3. Johnston L, Mc Naughton L., 1994. Aust J Sci Med Sport, 26(3-4): 67-72

4.Schuhfried, 1996. Manuals of the Vienna Test Instrument Systems, Modling, Austria

5. Williams, 2000. J Sports Sci, 18:737-750

*Η παρούσα εργασία παρουσιάστηκε ως αναρτημένη ανακοίνωση στο Προολυμπιακό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη του 2004. Μπορείτε να διαβάσετε την πρωτότυπη εργασία (στα αγγλικά) στον παρακάτω σύνδεσμο:
 

PerceptualExpertise of Soccer Referees Playing At Various Divisions Of The Greek SoccerLeague, 2004 Pre-Olympic Congress, Thessaloniki, Greece, 6-11/08/2004.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα:

Ο Πραξιτέλης Ζαχαριάδης, είναι απόφοιτος Τ.Ε.Φ.Α.Α. - Α.Π.Θ. με Κύρια Ειδικότητα Ποδόσφαιρο. Είναι Διαιτητής Ποδοσφαίρου από το 2000 και υπήρξε αξιολογημένος στην ελληνική Superleague την τελευταία πενταετία, ενώ έχει αγωνιστεί και σε διεθνείς αγώνες. Είναι προπονητής της Referee Team Θεσσαλονίκης και εργάζεται ως δημοτικός υπάλληλος στον Δήμο Ωραιοκάστρου και  η παρούσα εργασία αποτελεί τμήμα της Πτυχιακής του εργασίας.