Κάντε μια νέα αρχή στην καθημερινή σας άσκηση, παραμένοντας συγκεντρωμένοι κατά τη διάρκειά της

Κάντε μια νέα αρχή στην καθημερινή σας άσκηση, παραμένοντας συγκεντρωμένοι κατά τη διάρκειά της

 

         Μέχρι τώρα, πολλοί από εμάς, βασανιζόμαστε από τις κακές καιρικές συνθήκες και την μείωση των κινήτρων και δυσκολευόμαστε να διατηρήσουμε τους ετήσιους στόχους που έχουμε θέσει στην αρχή της χρονιάς, όσον αφορά την φυσική μας δραστηριότητα. Μια νέα μελέτη όμως, μας κάνει να αναθαρρήσουμε, προτείνοντας ότι με λίγο περισσότερη προσοχή στην ίδια την εμπειρία του να αθλείσαι, ακόμα και οι πιο απρόθυμοι στο να ασκηθούν, θα αρχίσουν να βρίσκουν την άσκηση πιο ευχάριστη.  

          Οι επιστήμονες, όπως όλοι μας, εδώ και πολύ καιρό αναρωτιούνται πως είναι δυνατόν κάποιοι να είναι τόσο προσκολλημένοι στην άσκηση και κάποιοι την απεχθάνονται. Μια πιθανή εξήγηση περιλαμβάνει τα πάντα, από τη γενετική και την προσωπικότητα μέχρι πιο πρακτικά θέματα, όπως το ωράριο εργασίας και η πρόσβαση σε αποδυτήρια και ντους. Αλλά σε πολλές μελέτες Συμπεριφοράς της Άσκησης, ένας από τους πιο αξιόπιστους δείκτες του κατά πόσον οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να ασκούνται, είναι ότι βρίσκουν την άσκηση ικανοποιητική. Αντλούν ευχαρίστηση από τη συμμετοχή τους σε προγράμματα άσκησης και φυσικής δραστηριότητας.

        Το πρόβλημα με αυτά τα ευρήματα είναι ότι δεν μας εξηγούν γιατί η άσκηση είναι ικανοποιητική και αυτό πρακτικά δεν είναι πολύ χρήσιμο. Το να συμβουλέψεις απλά κάποιον μη φανατικό της άσκησης να αρχίσει να την απολαμβάνει, είναι μάλλον απίθανο να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Σε μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Health Psychology, οι ερευνητές του Πανεπιστήμιου της Ουτρέχτης στην Ολλανδία και άλλα Ιδρύματα, αποφάσισαν να αναλύσουν περισσότερο τα ψυχολογικά θεμέλια της ικανοποίησης που μας προσφέρει η άσκηση, ελπίζοντας να ανακαλύψουν τι είναι αυτό που σε άλλους η άσκηση είναι ευχαρίστηση και σε άλλους αγγαρεία, εστιάζοντας στο ρόλο που έχουν η γνώση και η ενσυναίσθηση.

Mindfulness είναι μια δημοφιλής «έκφραση» που οι περισσότεροι από μας συνδέουν με το διαλογισμό, τη γιόγκα και την πνευματικότητα, αν και ο ορισμός της στη λαϊκή κουλτούρα μπορεί να είναι πιο χαλαρός και υποκειμενικος. Στην Πειραματική Ψυχολογία, ο ορισμός είναι πιο αυστηρός, χαρακτηριζόμενος ως ελεγχόμενη προσοχή, μια σκόπιμη «επίγνωση του τι συμβαίνει στην παρούσα στιγμή», όπως οι συντάκτες της νέας μελέτης, έγραψαν. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει συσχετισμό ανάμεσα στο κατά πόσο είμαστε συγκεντρωμένοι/προσηλωμένοι όταν ασκούμαστε και την σωματική υγεία, ειδικά όσον αφορά τον έλεγχο του βάρους, σε άτομα που προσέχουν κατά τα γεύματα τους και το οποία τείνουν να έχουν λιγότερες πιθανότητες να αποκτήσουν επιπλέον βάρος.

 Λίγες είναι οι έρευνες που έχουν ασχοληθεί με τη μελέτη της γνώσης και στης συναίσθησης κατά τη διάρκεια της άσκησης. Μερικές μελέτες μας έχουν δείξει ότι τα άτομα που σκόπιμα συγκεντρώνονται στη διαδικασία της άσκησης και τις λεπτομέρειες του περιβάλλοντος που ασκούνται, είναι περισσότερο πιθανό να ασκηθούν ξανά. Όμως οι συσχετισμοί σε αυτές τις μελέτες μεταξύ συγκέντρωσης/προσήλωσης και διατήρησης της άσκησης ήταν ασθενέστερη μεταξύ της ικανοποίησης από την άσκηση και την διατήρησή της. Επιπλέον, οι παλαιότερες έρευνες μας λένε ότι τα άτομα που απολαμβάνουν την άσκηση τους, είναι πιο πιθανό να τη συνεχίσουν, από εκείνους που απλά είναι συγκεντρωμένοι μόνο στην άσκηση. Αλλά οι ερευνητές από την Ολλανδία (με επικεφαλής την Ελληνίδα κ. Καλλιόπη-Ελένη Τσάφου), αναρωτιούνται αν και κατά πόσο στις προηγούμενες μελέτες, τους είχε διαφύγει αυτή η λεπτομέρεια. Οι ερευνητές εικάζουν ότι, ίσως η προσήλωση στην άσκηση δεν επηρεάζει άμεσα το ενδιαφέρον των ασκουμένων για την άσκηση, αλλά επηρεάζει την ικανοποίηση τους κατά τη διάρκεια της άσκησης. Αν η προσήλωση στην άσκηση αφήνει τους ασκούμενους περισσότερο ικανοποιημένους, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα μια από τις συνθήκες που απαιτούνται για να συνεχίσει κάποιος να ασκείται.

Για να εξετάσουν αυτή την πιθανότητα, οι ερευνητές, χρησιμοποίησαν ένα ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο στην Ολλανδία, για να «επιστρατεύσουν» τελικά 400 ενήλικες εθελοντές που αυτοπροσδιορίζονταν ως σωματικά δραστήριοι. Στη συνέχεια οι εθελοντές (περίπου οι μισοί ήταν άνδρες), συμπλήρωσαν μια σειρά από περισσότερο λεπτομερή ερωτηματολόγια σχετικά με τη καθημερινή τους σωματική δραστηριότητα, την προσωπικότητά τους, τα συνηθισμένα τους συναισθήματα κατά τη διάρκεια μιας οποιαδήποτε φυσικής δραστηριότητας, τη συγκέντρωσή τους γενικότερα και κατά τη διάρκεια της άσκησης. Τα ερωτηματολόγια, επιστημονικά έγκυρα αλλά κάπως «ψευδή» όργανα μέτρησης, είχαν ερωτήσεις του τύπου «Όταν ασκούμαι, είμαι απορροφημένος πλήρως σε αυτό που κάνω» με τους ερωτηθέντες να απαντούν χρησιμοποιώντας μια κλίμακα από το ένα (συμφωνώ απολύτως) ως το πέντε (διαφωνώ απολύτως). 

Στην ουσία, οι ερευνητές προσπάθησαν να προσδιορίσουν κατά πόσο οι εθελοντές έμειναν ικανοποιημένοι, πόσο συγκεντρωμένοι ήταν κατά τη διάρκεια της άσκησης και πώς αυτές οι μεταβλητές τους επηρέασαν μεταξύ τους. Αποδείχθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, ότι οι συμμετέχοντες που ανέφεραν πως έμενα περισσότερο ικανοποιημένοι από την άσκηση, ήταν και αυτοί που ασκούνταν περισσότερο και το αντίστροφο. Αλλά τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το να είσαι συγκεντρωμένος έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο στο να αισθάνονται ικανοποίηση από την άσκηση. Οι συμμετέχοντες που δήλωσαν ότι ήταν συγκεντρωμένοι κατά τη διάρκεια της άσκησης, δήλωσαν επίσης ότι ένιωσαν ικανοποιημένοι από την άσκηση.

      Υπήρξε μικρή συσχέτιση, ωστόσο, μεταξύ του ποσοστού της συγκέντρωσης και των συνηθειών άσκησης, κάτι που οδήγησε στους επιστήμονες να συμπεράνουν ότι η γνώση και η συναίσθηση επηρεάζει την άσκηση κυρίως έμμεσα, αλλάζοντας το ποσοστό της ικανοποίησης.

«Το μήνυμα που παίρνουμε είναι ότι η συγκέντρωση μπορεί να ενισχύσει την ικανοποίηση, όταν αντλούμε θετικές εμπειρίες από τη συμμετοχής μας σε φυσικές δραστηριότητες», λέει η επικεφαλής της έρευνας κ. Καλλιόπη-Ελένη Τσάφου, Επιστημονική Συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης (Marie Curie Research Fellow) και συνεχίζει πως «για να συνειδητοποιήσουμε αυτές τις εμπειρίες, θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση. Θα λέγαμε ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν είμαστε συγκεντρωμένοι>>

Η μελέτη αυτή έχει ορισμένους περιορισμούς, γιατί βασίζεται σε ένα μόνο παράδειγμα από πληροφορίες που προέρχονται από αυτοπροσδιορισμό και εθελοντική συμμετοχή ατόμων, σχετικά με τα συναισθήματα και τις συνήθειες τους κατά την άσκηση, παράγοντες τους οποίους, γενικά οι περισσότεροι τείνουν να μην είναι ειλικρινείς. Ακόμα όμως και με αυτούς τους περιορισμούς, τα στοιχεία που αντλούμε, υποδηλώνουν ότι το να είσαι συναισθηματικά «παρών» και να «παρατηρείς όλες τις λεπτομέρειες», θα μπορούσε να καταστήσει τη συμμετοχή στην άσκηση περισσότερο ικανοποιητική, λέει η κ. Τσάφου.  

Όπως η ίδια και οι συνάδελφοί της έγραψαν στη μελέτη, η γνώση και συναίσθηση της άσκησης "διευκολύνει την αποδοχή των πραγμάτων, όπως αυτά συμβαίνουν», δίνοντάς μας τη δυνατότητα να "δεχθούμε τις αρνητικές εμπειρίες και να τις προβάλουμε ως λιγότερες απειλητικές."

Πηγή: well.blogs.nytimes.com 

Μετάφραση - Επιμέλεια:

Καραϊωσήφ Αλέξανδρος M.Res.

Καθ. Ειδ. Φ.Α.

Το παρόν άρθρο δημοσιέυτηκε στις 28/01/2015 στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Health Psychology με τον τίτλο: 

Mindfulness and satisfaction in physical activity: A cross-sectional study in the Dutch population.

 και μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ την περίληψη

Μοιραστείτε το αν σας άρεσε