Ψωριασική Αρθρίτιδα και Άσκηση
Θεοφανίδου Μαρία Μ. Sc.*
Η Ψωριασική Αρθρίτίτιδα
(Ψ.Α.) είναι μια χρόνια αυτοάνοση ασθένεια που χαρακτηρίζεται τόσο από μια μορφή
φλεγμονής του δέρματος (ψωρίαση), όσο και των αθρώσεων. Εμφανίζεται συνήθως σε
άτομα ηλικίας 30-55 ετών σχεδόν με την ίδια συχνότητα σε άνδρες και γυναίκες.
Περίπου το 10-15 % των ατόμων που πάσχουν από ψωρίαση θα παρουσιάσουν στο
μέλλον και Ψωριασική Αρθρίτιδα. Πρόκειται για μια φλεγμονώδη
οροαρνητική και δυνητικά παραμορφωτική αρθρίτιδα που αναπτύσσεται σε ασθενείς με
ψωρίαση. Προσβάλλει τις περιφερικές αρθρώσεις, την σπονδυλική στήλη και τα
τενοντο-θυλακοσυνδεσμικά στοιχεία στις καταφύσεις τους. Έχει πολλές ομοιότητες
με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και την αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα αλλά και ίδια χαρακτηριστικά
που την αφορίζουν σε αυτόνομη κλινική οντότητα.
- Γενικευμένο αίσθημα κόπωσης
- Πόνος και πρίξιμο στους συνδέσμους
- Πρησμένα δάκτυλα που μοιάζουν με λουκάνικα
- Οίδημα, πόνος, μείωση κινητικότητας σε μία, ή περισσότερες αρθρώσεις
- Πρωινή δυσκαμψία και πόνος
- Αλλοιώσεις στα νύχια
- Πόνος, ή κοκκίνισμα στα μάτια
- Ύπαρξη ψωρίασης
Περίπου στο 85% των περιπτώσεων η βλάβη στο δέρμα
προηγείται της Ψ.Α., γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να ενημερωθεί ο δερματολόγος
για οποιοδήποτε πόνο, ή περαιτέρω ενόχληση.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της Ψ.Α. στοχεύει στην
ανακούφιση, από τον πόνο, στην καταπολέμιση της φλεγμονής και ειδικότερα στην
βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, διατηρόντας το εύρος κίνησης των
αρθρώσεων, προλαμβάνοντας την αναπηρία.
Τα θεραπευτικά σχήματα που χρησιμοπούνται περισσότερο είναι τα ακόλουθα:
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Γλυκοκορτικοειδή (Κορτιζόνη)
- Συνθετικά τροποποιητικά αντιρευματικά φάρμακα (Μεθοτρεξάτη κ.α.)
- Βιολογικά τροποιητικά φάρμακα (Ανταλιμουμάμπη, Ετανερσέπτη κ.α.)
- Αναστολείς της 4-φωφοδιεστεράσης (Apremilast)
- Εναλλακτικές Θεραπείες (Προσαρμοσμένη διατροφή και άσκηση, Διαλογισμός, βοτανοθεραπεία)
Ψωριασική Αρθρίτιδα και Φυσική Δραστηριότητα
Η φυσική δραστηριότητα μέτριας επιβάρυνσης μπορεί να
προσφέρει πολυάριθμα οφέλη σε ασθενείς με Ψ.Α., συμπεριλαμβανομένων αυξημένη
ελαστικότητα και βελτίωση του εύρους κίνησης των αθρώσεων, μείωση πόνου και
οιδήματος, και σταδιακή μείωση βάρους.
Φυσικά πρίν μπεί ο ασθενής σε κάποιο πρόγραμμα εκγύμνασης, ή αποφασίσει
να ξεκινήσει μια αθλητική δραστηριότητα, καλό είναι να συμβουλευτει το
ρευματολόγο του, ώστε να αποφασίσουν από κοινού, τι αρμόζει στην κάθε
περίπτωση.
Οι στόχοι κάποιου που πάσχει από Ψ.Α. θα πρέπει να είναι :
- Η Ελαστικότητα-Κινητικότητα: Για να διατηρήσει και να βελτιώσει κανείς την ελαστικότητα και την κινητικότητα των αρθρώσεων και των μυών,
- Μυϊκή Ενδυνάμωση: Όσο πιο δυνατοί είναι οι μύες, τόσο καλύτερα είναι σε θέση να πάρουν την πιέση από τις καταπονημένες αρθρώσεις, βελτιώνοντας κατ' επέκταση την ισορροπία και ενισχύοντας τα οστά.
- Βελτίωση Φυσικής Κατάστασης: Ενίσχυση της υγείας της καρδιάς και των πνευμόνων.
Δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη μορφή άσκησης που προτείνεται σε ασθενείς με Ψ.Α.
Κάποιος μπορεί να επιλέξει με κριτήριο τι τον ευχαριστεί και τι τον βολεύει.
Ασκήσεις χαμηλής φόρτισης (low impact), χρησιμοποιώντας μικρή επιβάρυνση
είναι συνήθως ανεκτές. Τέτοιες δραστηριότητες είναι :
- Βάδισμα για εκείνουςπου αναζητούν κάτι εύκολο, φθηνό, ασφαλές, ξεκούραστο, αλλά ταυτόχρονα δυναμωτικό, διασκεδαστικό, φυσικό, ικανό να προσφέρει γενική υγεία.
- Άσκηση στο νερό (Υδροθεραπεία, κολύμπι, aqua aerobic) θεωρείται μία από τις καλύτερες ασκήσεις για όλο το σώμα και όλες τις ηλικίες, αλλά είναι ιδιαιτέρως ωφέλιμο για τις αρθρώσεις και έτσι θαυμάσια άσκηση για όσους πάσχουν από ρευματικές παθήσεις (αρθρίτιδες).
- Ασκήσεις μυϊκής ενδυναμωσης για τη διατήρηση του μυϊκού τόνου και την καλή υγεία των αθρώσεων.
- Tai Chi για δύναμη, ευλυγισία και αντοχή, ισορροπία, σταθερότητά, αλλά και χαλάρωση.
- Yoga για ενδυνάμωση, αναζωογονηση, ευλυγισία, βελτιωση ανοσοποιητικου, καρδιαγγειακου και ανακουφιση από τον πονο.
- Pilates για ενδυναμωση μυων του κορμού, ενισχυση καρδιαγγειακου, υγιεις αρθρωσεις, βελτιωση ευλυγισιας και ισορροπίας.
- Ποδηλασία για μυϊκή τόνωση, αντοχη, καργιαγγειακή ενίσχυση, μειωση στρες, αδυνατισμα.
- Χορός για μειωση στρες, λιπανση αρθρωσεων, βελτιωση καρδιαγγειακου, απωλεια βαρους, γερα κοκκαλα.
Η διάρκεια της δρατηριότητας θα πρέπει να είναι
τουλάχιστον για 30΄ και συστηματική, τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Το
πιο σημαντικό, ώστε να αποφευχθούν τραυματισμοί είναι ο κανόνας των δυό ωρών,
εάν ο ασθενής νιώθει πόνο, ή ενόχληση για περισσότερες από δυό ώρες μετά την
άσκηση, τότε το έχει παρακάνει και θα πρέπει προσαρμόσει τη δραστηριότητά του
τις επόμενες φορές. Δε θα πρέπει να ασκείται κάποιος, οποίος πονάει παραπάνω
από το φυσιολογικό (δεδομένου ότι οι ασθενείς με Ψ.Α. νιώθουν πόνο καθημερινά), διότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμό, ή ακομα και σε επιδείνωση της
ασθένειας. Η καλύτερη ώρα για άσκηση είναι υποκειμενική και σχετίζεται άμεσα με
το πότε ο ασθενής:
- Πονάει λιγότερο
- Νοιώθει λιγότερο κουρασμένος
- Νοιώθει λιγότερη δυσκαμψία
- Η φαρμακευτική αγωγή έχει καλύτερα αποτελέσματα
Σημεία Προσοχής !!
- Πάντα πρέπει να υπάρχει συνεννόηση με τον γιατρό, ή με κάποιο επαγγελματία υγείας πριν ξεκινήσει ο ασθενής κάποιο πρόγραμμα εκγύμνασης. Ο εξειδικευμένος γυμναστής, ή ο φυσιοθεραπευτής μπορεί να προτείνει ασφαλείς ασκήσεις και να βεβαιωθεί για τη σωστή εκτέλεση αυτών, ώστε να αποφευχθούν τραυματισμοί.
- Κατά τις περιόδους έξαρσης της νόσου, μπόρεί ο ασθενής να χρειάζεται περισσότερη ανάπαυση παρά άσκηση.
- Πάντα η μετάβαση στην αθλητική δραστηριότητα πρέπει να γίνεται σταδιακά .
- Η προθέρμανση πριν την έναρξη της άσκησης, αλλά και η αποκατάσταση μετά το περας αυτής είναι βασικά στοιχεία ενός σωστού προγράμματος εκγύμνασης για όλους, και ιδιαίτερα για ασθενείς με Ψ.Α.
Όσο πιο νωρίς γίνει η διάγνωση, ώστε ο ασθενής να μπεί
άμεσα τόσο σε φαρμακευτικό πρόγραμμα αντιμετώπισης, όσο και πρόγραμμα
εκγύμνασης και διατροφής, αυξάνεται το ποσοστό καλής πρόγνωσης και διατήρησης
της ποιότητας ζωής για τον πάσχοντα, μειώνοντας σημαντικά το ποσοστό αναπηρίας
που μπορεί να επέλθει από την Ψ.Α.
*Μαρία Θεοφανίδου M. Sc.
Καθηγήτρια Ειδικής Φυσικής Αγωγής
Καθηγήτρια Ειδικής Φυσικής Αγωγής
Πηγές:
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:
Η
κ. Θεοφανίδου Μαρία είναι Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής, απόφοιτη του
Τ.Ε.Φ.Α.Α. Α.Π.Θ., ειδικευμένη στην Ειδική Φυσική Αγωγή - Θεραπευτική
Γυμναστική και κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στην Φυσική
Δραστηριότητα σε Ειδικούς πληθυσμούς. Ζει και εργάζεται μόνιμα στο Miami Beach, FL, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Contact: gymaraki@hotmail.com
Άρθρο της ίδιας στην σελίδα μας:
Μητρότητα και Άσκηση
Σας άρεσε; Μοιραστείτε το!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχόλια να είναι σύντομα και να χρησιμοποιείτε nickname για τη διευκόλυνση του διαλόγου. Το "Εν Σώματι Υγιεί" δεν υιοθετεί τις απόψεις των σχολιαστών, οι οποίοι και είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για αυτές.